Në vitin 1908, në qytetin e Vlorës u krijua Klubi Atdhetar “Labëria”, shoqata e parë patriotike në Shqipëri, nismë e një grupi patriotësh të njohur në këtë qytet. Themelimi i Klubit Atdhetar “Labëria”, është rrjedhojë e natyrshme e aktivitetit 30 vjeçar të Ismail Qemalit dhe e mjaft emrave të tjerë të shquar, të lëvizjes atdhetare të fundshekullit XIX dhe fillimit të shekullit XX.

“Klubi  Labëria”, vlerësohet si pararojë e krijimit të klimës së përshtatshme për shpalljen e pavarësisë kombëtare, si përfaqësuesja më e denjë e aspiratave patriotike të kohës. Në vijim të “Klubit Labëria”, në vitin 1991 u  krijua Shoqata Atdhetare Kulturore LABËRIA ”Nderi i Kombit”.

Në Boston, lëvizja për krijimin e kësaj shoqate filloi afro 3 muaj më parë nga Znj. Rudina Bardhi. Ajo vendosi kontakte me një grup dashamirësish nga komuniteti lab në Boston dhe qytete të tjera. U krijua një grup nismëtar  që mori përsipër përgatitjen dhe organizimin e kësaj dege. Në mbledhjet dhe takimet deri në orë të vona të natës nuk kishte si të mungonte pakëz nga ajo që ndizte muhabetin e pastaj vinte natyrshëm dëshira “t’ja marrim njëherë ashtu hollë –hollë”.

Lindi pa e kuptuar grupi lab që na shoqëroi në vazhdim.

Ishim te “Çunat e Bostonit “, një organizim i shkëlqyer shqiptar me një aktivitet të madh, me një ambient që nuk i mungon asgjë nga Shqipëria, as shkolla shqipe. Ata u bënë Kumbari i grupit Lab.

Grupi nismëtar dhe ai Lab u ftuan në darken e 7-8 Marsit të organizuar nga “Çunat e Bostonit”.

Aty do të bëhej e njohur nisma për shoqatën tonë si dhe grupi lab do të performonte tri këngë. U kalua prova e parë me sukses.

Një sallë e mbushur plot, mbi 260 vetë. Në çdo tavolinë ne vendosëm nga një listë me informacionet e nevojshme dhe me ftesën për t’ju bashkuar Shoqatës Labëria.  Në përfundim nga këto lista të plotësuara individualisht prej tyre u anëtarësuan mbi 60 vetë, shumë nga këta me bazë familjare.

Data 23 Mars 2024, nuk na la të merrnim frymë, erdhi shpejt.  E ku tjetër mund të mblidheshim në Kuvendin e Parë,  përveçse në shtëpinë e shqipëtarisë, te “Çunat e Bostonit”.

Radhë me flamujt e Shqipërisë, Amerikës, Çunave të Bostonit, Labërisë, e të Vatrës. Harta e Shqipërisë Etnike qëndronte hijerënde. Stema e Shoqatës Labëria me simbolin e Kaonisë, demi me dy degë lisi rrethuar vezullonte.

Hyrja e lirë, ndarja nëpër tavolina e lirë.

Me shumë vonesë e filluam, por e falëm veten si hera e parë. Nuk do ta lejojmë më të ndodhë në të ardhmen. Kishim pak frikë se kemi edhe ca zakone pak si të rënda, mos na fillonin me dolli pa mbaruar procedurën.

Tre  nga të zotët e shtëpisë nuk na lanë të prisnim. Eno, Arti dhe Ardi përpara flamurëve, çelën takimin. Artian Rreza me mikrofonin në dorë shpërtheu: Po ju prezantoj një zonjë. Ajo është RUDINA BARDHI. Është një pjesë e flamurit tone. Është një shqiponjë e shqipëtarisë. Ajo me grupin e saj na bëri të mundur sonte,  krijimin e Shoqatës Atdhetare, Kulturore Labëria,”Nderi i Kombit”.  E ftoj atë këtu përpara jush dhe dua një duartrokitje të fortë, të fortë fare ama. S’ka nevojë të shkruaj unë se çfarë ndodhi. Edhe duartrokitjet ishin labe, jehonë që nga malet e labërisë që hahen me retë.

Rudina Bardhi u lind dhe rrit në Vlore.  Babai i saj ishte nga Vlora dhe nëna nga Progonati. Është e martuar me dy fëmije. Ajo studioi në Universitetin e Tiranës për Fizikë. U zhvendos në Boston në vitin 1999.

Këtu ajo vazhdoi studimet në universitete prestigjioze si “Duke University and Microsoft”. Punoi në institucione të rëndësishme dhe ka mbajtur pozicione të larta në fushën e teknologjisë së informacionit dhe Compliance për kompani shumë të njohura këtu në Boston.

Edhe pse ka qenë larg Shqipërisë për një kohë të gjatë, ajo kurrë nuk i ka harruar rrënjët e saj dhe dashurinë për vendin e saj, veçanërisht Labërinë. Për vite të tëra ajo ka kontribuar për të mbajtur gjallë gjuhën dhe kulturën tonë shqiptare këtu në Boston. Kjo është kryetarja e parë e Shoqatës Labëria ”Nderi Kombit”, Dega Boston.

Nën peshën e emocioneve e mori fjalën Rudina. Nisi me falenderimet sipas zakonit, për miqtë. Nga dega e Vatrës, kryetari Z.Mentor Maksutaj, nga Suhareka dhe disa anëtarë të tjerë të Vatrës  me familjet e tyre, Z. Faton Limani , Udhëheqës i organizatës së Studentëve Shqipëtarë të Harvardit, Çunat e Bostonit, Grupin Nismëtar, familjen e saj dhe të gjithë komunitetin shqiptar, që me thirrjen e parë erdhën në këtë festë.

Qëllimi i Shoqatës Labëria –vazhdoi ajo, -është…..më shumë dëgjoheshin në mikrofon zërat e gëzuar të fëmijëve që vraponin rrotull flamujve. Një regji origjinale perfekte. Ky është qëllimi i shoqatës sonë, janë këta fëmijë, këta të rinj e të reja dhe familjet e tyre. Ata na kërkojnë neve t’ju mësojmë atyre, gjuhën, zakonet, traditat, veshjet tradicionale, këngët e vallet tona të bukura që dhe ata t’i trashëgojnë në breza.

Prezantoi kryesinë dhe shprehu besimin se me ata ,do të bashkojë dhe udhëheqë familjet shqiptare në aktivitete origjinale të traditës sonë. Anëtarët e ekipit të saj janë nga Vlora, Lushnja, Nivica, Progonati, Berati e Tepelena. Lebër të denjë. Secili prej tyre do të  prezantohet së shpejti në faqet e shoqatës sonë  në social media.

Më e reja është Izabela Xhalia nga Tepelena. Studion në “Emmanuel College” për Financë, në Boston. Ashtu e bukur dhe e turpshme ajo tha se nata e sotme është shumë impresionuese. Më besuan edhe mua të bëj diçka për labërinë si koordinatore e aktiviteteve të degës. Takova këtu Profesor Limanin që është edhe shefi i Katerdrës së Gjuhës Shqipe të Harvardit. Gjuha jonë është vendosur aty si lëndë me zgjedhje vitin e kaluar. Ai me dashamirësi më sugjeroi të studioj fort që të arrij nivelet e duhura dhe të studioj në Harvard. Po që Fatoni është i dashuruar me këngën labe dhe ka për grupin lab një plan të afërt. Nuk po e themi tani por ju e kuptoni vetë. Pasuri e UNESCO , nuk është një shaka.

Drejtuesi për kulturën Z. Julian Balilaj ftoi dhe prezantoi grupin lab I cili këndoi disa këngë që u duartrokitën nga pjesëmarrësit. Pa vështirësi intonohen dhe i tërheq kënga Merqezin, Haxhiun, Dritanin, Neviolin, Turin. Edhe iso ja doli këtë radhë.

Me pas, muzikë, këngë e valle. Labçen nuk ka nevojë ta përmend se ajo të zgjon vetë. Vazhduam të shijonim ushqimet e përgatitura për këtë darkë.  Për ne kishin menduar Çunat e Bostonit, JB Rock and the Wall, Art Painting, Boxford Pizza, Home Town Pizza etj.

Me duartorkitje dhe me telefona në duar për foto dhe video u prit Ai, Kurbani  kësaj ceremonie. Zakonet e donin aty ku mblidhet labëria.  Ferma Laberia kishte menduar për këtë. Dy lebër me kostumet tradicionale e sollën në paradë dhe bënë prerjen simbolike. Këta njerez s’ka nevojë t’i pyesësh se nga janë. Kurbani flet vetë, erë Labërie, një natë Shqipërie.

Na ndihi ligji për lokalin që duhej të mbyllej  mbas mesnate në orën e caktuar se, ndryshe sabahu aty do të na zinte. Aty ne do të mblidhemi çdo herë, për të bërë gjëra të mira, për të sjellë fëmijët në shkollën shqipe e për të shijuar një darkë “në Shqipëri”,  pa paguar avion. Do të jemi bashkë gjithmonë, nuk keni nevojë t’ju dërgojmë ftesa , ejani dhe… Vllazëri të Pandarë, apo jo “Cunat e Bostonit?  I madhi Noli e ka ditur mirë:  Kur lëngon Shqipëria, zgjohet Labëria.. /Illyria/

   Boston MA, 23 Shkurt 2024

Teksti dhe fotografitë nga Subi Çako