Pas “Aksionit të Gjakovës” në tetor 1878 Pashko Vasa kërkoi një takim urgjent me ambasadorin e Austro-Hungarisë në Stamboll, kontin Zichy, të cilit i shpjegoi historinë e shqiptarëve dhe arsyet e padrejta për copëtimin e trojeve shqiptare nga Traktati i Shën Stefanit. Konti kërkoi që këto shpjegime ai t`i përpilonte në frëngjisht dhe t`i dorëzonte në trajtën e një promemorie. Kështu u shkrua libri “E vërteta mbi Shqipërinë dhe shqiptarët” i cili u botua në vitin 1879. Ai është një rezyme brilante mbi kombin shqiptar dhe trajektoren e tij historike deri në shek.XIX.
Në një kohë rekord ky libër u përkthye në gjuhët kryesore, ku përveç frëngjishtes në të cilën u shkrua “La verite sur l’Albanie et les albanais”, ai u përkthye në anglisht nga Edward S. J. Fairman, The Truth on Albania and the Albanians : historical and critical issues dhe u botua në Londër në vitin 1879 nga National Press Agency.
Një përkthim tjetër ishte ai në gjuhën gjermane dhe botimi i kësaj vepre në Berlin po në vitin 1879.
Më pas me ndihmën e ambasadave austro-hungareze, kolonive shqiptare dhe ambasadave osmane, ai u shpërnda në kancelaritë dhe qytetet kryesore të Europës. Kjo me qëllim për të sensibilizuar opinionin publik të kohës mbi pretendimet e padrejta që shtetet fqinjë kishin ndaj trojeve shqiptare.
Nga Dr. Hasan Bello
Për t’u bërë pjesë e grupit të “Gazeta Diaspora Shqiptare” mjafton të klikoni: Join Group dhe kërkesa do t’ju aprovohet menjëherë.
