Kisha e Shën Kollit të Arbëreshëve (Italisht: San Nicolò dei Greci), e quajtur edhe Martorana, ndodhet në sheshin Bellini të Palermos. Kisha është Bashkë-Katedralja e Eparkisë së Horës të Arbëreshëvet, dioqezë shqiptare e ritit bizantin në Siçili.
Ndër kishat më interesante bizantine të Mesjetës në Itali, është dëshmi për kulturën fetare dhe artistike ortodokse edhe të pranishëm në Itali, bërë më tej nga arbëreshët mërgimtarët ikur në Sicili nën presionin e përndjekjeve turke në Ballkan. Ky ndikim ka lënë shenjën e tyre në pikturë e ikonave në ritit fetar, në gjuhën, në kostumet e tyre tradicionale të disa kolonive shqiptare në krahinën e Palermos.Komuniteti i përket Kishës Katolike sot, por ndjek traditat rituale dhe shpirtërore që janë të zakonshme në shumicën e Kishës Ortodokse Lindore.
Kisha është e karakterizuar nga shumësia e stileve që plotësojnë, sepse, me suksesion e shekujve, ajo u pasurua me shije të ndryshme të tjera artistike, të trashëgimisë arkitektonike dhe kulturore. Sot kjo është, në fakt, si një kish-monument historik, rezultat i transformimeve të shumta, subjekt edhe për të mbrojtur.

Historia
Ikonë e madhe e Shën Nikollës, shekulli XVI, nderohet shumë nga arbëreshët
Kisha e Shën Kollit së Arbëreshëve ishte themeluar në vitin 1547, nga shqiptarin Andrea Skramilja me ndihmën e grekut Mateut Menkzo, afër Seminarit Shqiptar të Palermos ndërtuar nga At Gjergji Guxeta, që ishte në rrugë Seminar Italo-Shqiptar. Vetmja kishë të ritit bizantin, për shqiptarëve të Sicilisë, në Palermo, u shkatërrua në Luftën e Dytë Botërore, dhe nga viti 1945 ka selinë e saj te kisha e tanishme, që kish shkuar në 1937 nën Eparkisë e Horës së Arbëreshëvet.
Sot kisha nuk ka një territor të vërtetë famullisë, por është pikë referimi për më shumë se 15.000 arbëreshë[3] të ritit bizantin të Siçilisë, që jetojnë në qytetin e Palermos.

Për t’u bërë pjesë e grupit të “Gazeta Diaspora Shqiptare” mjafton të klikoni: Join Group dhe kërkesa do t’ju aprovohet menjëherë.