Akademia e Shkencave të Shqipërisë kujtoi gjuhëtarin e shquar dhe ish-drejtuesin e këtij institucioni Shaban Demiraj, në 100 vjetorin e lindjes. Jeta e Shaban Demirajt është e mbushur me studime, me kërkim dhe krijimtari shkencore të qëndrueshme dhe jetëgjatë.
I biri i tij, Bardhyl Demiraj në një intervistë për Abc News rrëfen marrëdhëniet me të atin, pedagogun e gjuhësisë dhe kolegun e tij Shaban Demiraj. Emocionet për të atin e tij, Bardhyl Demiraj thotë se i ka të trefishta. “Im atë ka qenë edhe mësuesi im i fundit. Emocionet lidhen edhe me atë të studentëve, por në fund të fundit mund ta konsideroja veten koleg i tij, por në një rang më të ulët”, shprehet ai.
Bardhyl Demiraj prej vitesh drejton katedrën e gjuhës shqipe në Mynih. Ditët e fundit ndodhet në Shqipëri, sepse mori pjesë në aktivitetin kushtuar 100-vjetorit të lindjes së babait tij. Një event që sipas tij ishte një surprizë shumë e bukur në kujtim të gjuhëtarit.
“U befasova, por sigurisht për mirë, që në këto kushte që po jetojmë për shkak të pandemisë arrihet të organizohet një aktivitet i kësaj natyre dhe jo vetëm të zhvillohet si i tillë, por arriti që të krijoi përshtypjet më të mira, pasi të gjithë pjesëmarrësit mbeten të kënaqur. Shumica e tyre kanë qenë dhe student të tim ati, por edhe në mënyrë indirekte kolegë. Im atë pasi doli në pension u bë akademik dhe kryetar i Akademisë së Shkencave. Ai ka filluar punë në një kohë kur kishte vetëm një institut 2-vjeçar dhe më pas u bë 4-vjeçar. Në të njëjtën kohë si punonjës i këtij instituti jepte dhe provime për të marrë diplomat e këtij instituti. Hyri në universitet bashkë me themelimin e universitetit dhe për 37 vjet ka drejtuar Katedrën e Gjuhës Shqipe. E ndjeva veten shumë të kënaqur dhe borxhli ndaj organizatorëve, sepse ata u angazhuan që ky aktivitet të dal shumë mirë. Ishte një angazhim i madh moral nga Akademia e Shkencave në Shqipëri dhe Kosovë, sepse im atë nuk i ka ndarë ansjëherë të dyja.”
Shaban Demiraj u përpoq gjatë gjithë kohës që të mos krijoi diferenca mes Shqipërisë dhe Kosovës, por punoi njëkohësisht për të dy shtetet duke i parë si një komb.
“Im atë ka pasur fatin që e përjetoi atë lloj lirie mes dy shteteve, brenda një kornize të caktuar sigurisht. Ai lehësim i madh dypalësh në bazë institucionale, kulturore, arsimore krijonte lehtësi për të qenë në bordin e parë të atyre docentëve që shkëmbeheshin dhe ishte ai që sillte në ambientet intelektuale shqiptare, frymën e Kosovës. Angazhimi i tim ati në Kosovë ka qenë i madh, çfarë botohej këtu botohej paralelisht edhe në Prishtinë, pa qenë nevoja për të marrë leje.”
Bardhyl Demiraj tregon se në fillim të viteve ‘90 kur i ati ka qenë kryeatar i Akademisë së Shkencave, për Kosovën kanë qenë vite të vështira të sundimit serb. Ai kujton vitet 1994- ’96 kur seminari ndërkombëtar i Prishtinës është zhvilluar në Tiranë me docent që vinin nga Kosova dhe Shqipëria.
Demiraj tregon edhe angazhimin e madh social të babait tij për t’u marrë me jetën dhe veprën e profesorëve të tij si Martin Camaj, Kostaq Cipa etj..
“Për Camaj angazhimi i tij përfundoi në një monografi dhe është një ndër librat më të kërkuar në Akademinë e Shkencave. Por nuk është vetëm Camaj që u fut në lupën ose angazhimin social të babait tim, sepse të merrresh me biografinë dhe prurjet e kolegëve është një angazhim social. Pothuajse të gjithë mësuesit e tij në atë kohë, Kostaq Cipa, Mahir Domi, Aleksandaër Xhuvani, të gjithë këto figura kanë ndeshur në penën e tim eti atë njeriun që kërkohet për ta.”
Bardhyl Demiraj e pranon se gjithmonë e kanë prezantuar si i biri Shaban Demiraj dhe sigurisht krenohet për figurën e të atit, por gjithashtu shprehet me nostalgji se ai vetë kurrë nuk e ka lëvduar, por sigurisht është gëzuar shumë kur i biri, një gjuhëtarë në gjurmët e tij mori titullin e profesorit ordinar në një universitet që është elitar në Europë.
