Shqiptarëve u duhej një Alfabet i vetëm.
Urime bashkëatdhetarë këtë ditë të shenjtë të Alfabetit Shqip!
Të gjithë ne u bëmë pjesë e nderimit të Alfabetit të Gjuhës Shqipe.
Shkronjat shqipe e kanë historinë e tyre të përgjakur që vriteshin dje nga pushtuesit.
Shpesh këto shkronja kanë ndjerë ngrohtësinë e gjakut të atyre qe i krijuan, apo hidhërimin e helmit që mori jetën e atdhetarëve të mëdhenj.
Prandaj dhe me nxënësit që mësojnë gjuhën shqipe në Athinë biseduam për dëshirën e madhe që kishin shqiptarët dhe arsyet për të pasur një Alfabet të përbashkët.
Gjithashtu, biseduam ku u mbajt ky kongres, cilët atdhetarë morën pjesë në këtë ngjarje të rëndësishme kombëtare.
Po ashtu folëm për diskutimet që u bënë në këtë kongres, cilin alfabet përzgjodhën, dhe cilat ishin dallimet në mes këtyre alfabetëve që u paraqitën.
Për të organizuar sa më bukur e për të njohur me konkretisht fakte nga kjo ngjarje historike kombëtare u paraqitēn:
Fakte historike, foto nga vendndodhja dhe nga pjesëmarrësit e kongresit, foto historike kombëtare te shoqërive shqiptare, vjersha, këngë, ilustrime me ngjarje të periudhës së rilindjes kombëtare.
Shqiptarët e arsimuar në periudhën e rilindjes kombëtare merreshin me letërsi, histori dhe fusha të tjera të kulturës dhe dijes, por gjuhën e tyre e shkruani me shkronja dhe alfabete të huazuara.
Disa shkruani me shkronja latine, disa të tjerë me shkronja arabe, osmane, greke, sllave… prandaj këta rilindas shqiptarë të motivuar, që të mos shkruanin gjuhën shqipe me shkronja të huaja, u doli e nevojshme për të pasur një alfabet të përbashkët për gjuhën shqipe.
Pastaj, me këtë alfabet do të shkruanin dhe do të botonin libra të gjithë shqiptarët si në trojet shqiptare ,por edhe ata që ishin në mërgim.
Kështu, atdhetarët shqiptarë u mblodhën dhe punuan shumë për të arritur këtë qëllim, të krijonin një Alfabet të përbashkët të Gjuhës Shqipe.
Për të arritur këtë synim, pra Alfabetin e përbashkët u angazhuan dhe shumë klube kulturore shqiptare të asaj kohe.
Por më i fuqishmi në atë periudhë ishte “Klubi i Manastirit” , dhe ky klub organizoi më 14 nëntor të 1908-ës një Kongres Kombëtar. Aty morën pjesë atdhetarët dhe personalitetet më të shquar të arsimit dhe të kulturës kombëtare.
Në këtë Kongres Kombëtar erdhën nga të gjitha trevat shqiptare por edhe nga mërgimi. Ndër më të shquar ishin: Luigj Gurakuqi, Gjergj Fishta, Mit’hat Frashëri, Gjergj Qiriazi, Shahin Kolonja ,Hilë Nosi, Ndre Mjeda, Bajo Topulli, Taqi Buda, Sotir Peçi, Shahin Kolonja, Nyzhet Vrioni,…
Kryetar për të drejtuar punimet e Kongresit u zgjodh , Mit’hat Frashëri.
Për të nxjerrë një Alfabet të përbashkët kishte mendime të ndryshme, prandaj u bënë shumë diskutime. Me gjithë dëshirën e madhe për të pasur vetëm një Alfabet, pjesëmarrësit përcaktuan dy prej tyre:
1- Alfabetin e Stambollit , i cili u quajt sipas vendit ku ishte hartuar.
2- Alfabeti i Shoqërisë “Bashkimi” të Shkodrës ,ku ishte hartuar me shkronja latine.
Caktimi i dy alfabetëve për përdorim u bë për shkak të ruajtjes së unitetit në mes shqiptarëve.
Alfabeti i Stambollit ishte me shkronja të përziera ku mbizotëronin shkronjat nga alfabetet arabe.
Kurse Alfabeti i Shoqërise “Bashkimi” ishte me shkronja latine.
Më i lehtë dhe më i përshtatshëm për t’u përdorur ishte alfabeti me shkronja latine i cili me kalimin e kohës u bë alfabeti i vetëm i gjuhës shqipe.
Qysh atëherë ky Alfabet përdoret ende dhe sot në të gjitha trojet shqiptare.
Dhe sot shqiptarët në Atdhe dhe anembanë botës kremtojnë 114-vjetorin e Kongresit të Manastirit.
RROFTE KONGRESI I MANASTIRIT QË I ÇELI SHKRONJAT E GJUHES SHQIPE!
