Nën kupolën madhështore të Institutit të Francës, një nga institucionet më të vjetra dhe më të respektuara të kulturës europiane, sot zhvillohet një ceremoni e rrallë që shënon një kapitull të ri në historinë e artit skenik: koreografi i njohur botërisht Angelin Preljocaj pranohet zyrtarisht si anëtar i Akademisë së Arteve të Bukura të Francës.
Ky moment, i mbushur me simbolikë, është jo vetëm një nderim për një prej mendjeve më të rafinuara të koreografisë moderne, por edhe një shenjë e qartë e vlerësimit që Franca i jep trashëgimisë dhe ndikimit të artit bashkëkohor me rrënjë të shumëfishta. Preljocaj, i lindur nga prindër shqiptarë, është rritur dhe formuar artistikisht në Francë, por kurrë nuk e ka shkëputur lidhjen me origjinën e tij.
Ceremonia zyrtare, që transmetohet drejtpërdrejt nga Instituti i Francës këtë të mërkurë, më 21 maj 2025, në orën 15:00, do të përmbyllet me një nga gjestet më solemne të Akademisë: dorëzimin e Shpatës së Akademikut. Kjo shpatë, e krijuar posaçërisht për Preljocajn nga dizenjatorja me famë ndërkombëtare Constance Guisset, simbolizon jo vetëm përkatësinë në Akademi, por edhe rolin krijues të artistit si luftëtar i së bukurës dhe mendimit kritik.
Për Shqipërinë dhe kulturën shqiptare, prania e Preljocajt në një nga strukturat më të larta të artit francez përfaqëson shumë më tepër sesa një arritje personale. Është një dëshmi e fuqishme se arti shqiptar, në trajtën e tij më universale, ka zë dhe hapësirë në qendrat më elitare të kulturës europiane.
Preljocaj, i njohur për veprat e tij që ndërthurin disiplinat e vallëzimit klasik dhe bashkëkohor, ka qëndruar për dekada në krye të inovacionit koreografik, duke sfiduar normat, përqafuar ndërdisiplinaritetin dhe krijuar një gjuhë vizuale që flet përkrah kulturave dhe kohërave.
Ceremonia e sotme është një përkujtim solemn se arti nuk njeh kufij, dhe se rrënjët shqiptare mund të ngjiten në skenat më të ndritshme të botës. Për vetë Preljocajn, prania në Akademi është një përgjegjësi e re, por për ata që e ndjekin nga afër rrugëtimin e tij, është një zhvillim i natyrshëm në karrierën e një artisti që gjithmonë ka kërkuar thellësi — jo thjesht sukses.
Në Paris sot, një artist me origjinë shqiptare bëhet pjesë e përjetësisë së kulturës franceze. Dhe kjo është një ditë për të festuar.
Ndiq ceremoninë live këtu:
