Pas luftërave që shkaktuan shpërbërjen e Jugosllavisë, sidomos Lufta e Kosovës në vitet 1998-1999, mijëra shqiptarë u detyruan të braktisin atdheun e tyre. Shumë prej tyre gjetën strehim në vende si Australia, duke lënë pas jetëra të copëtuara dhe ëndrra të parealizuara.
Kjo migrim masiv ndikoi thellë në diasporën shqiptare, veçanërisht në arsim dhe integrim kulturor. Edhe pse sfidat ishin të shumta, shqiptarët në Australi krijuan një rrugë të re për veten, duke kapërcyer barrierat historike dhe kulturore. Tani, brezi i ri shqiptaro-australian po lufton për të ndërtuar një jetë më të mirë përmes edukimit, shkruan Diaspora Shqiptare.
Një nga studiuesit më të njohur të këtij fenomeni është Dr. Përparim (Rimi) Xhaferi, një specialist në studimet ballkanike dhe politike. Pasi përfundoi doktoratën në Universitetin e Sidneit, ai është fokusuar në çështje të identitetit shqiptar dhe teoritë e ndërtimit të kombit. Ai thekson se vendimet për arsim në shumë familje shqiptare janë të ndikuara nga struktura të forta patriarkale dhe faktorë ekonomikë, veçanërisht për gjeneratën e parë të emigrantëve.
Shqiptarët kanë pasur një histori të vështirë me arsimin, duke përfshirë diskriminimin në ish-Jugosllavi, ku ata shpesh nuk kishin qasje në institucione arsimore të mirëfillta. Lufta në Kosovë dhe migrimi që pasoi ndikuan rëndë në jetët e shumë të rinjve shqiptarë, të cilët, pas mbërritjes në Australi, u përballën me sfidat e “mbijetesës” vëren gazetarja Zara Selmani në artikullin e saj.
Por brezi i ri shqiptaro-australian është i vendosur që ta ndryshojë këtë realitet. Të rinj si Edita, një studente e diplomuar në të Drejtë në Universitetin Monash, dhe Samiri, një student i Shkencave Sportive në Universitetin Deakin, janë shembuj të shkëlqyer të suksesit arsimor të këtij komuniteti. Ata ndjekin arsimin e lartë jo vetëm për të ndërtuar karrierat e tyre, por edhe për të realizuar aspiratat e parealizuara të prindërve të tyre, shkruan Diaspora Shqiptare.
Edita studente e Gazetarisë dhe Shkencave Politike nga Universiteti RMIT në Melburn, kohët e fundit shkroi dhe botoi një artikull duke eksploruar ndikimin e luftës në arsimin e lartë midis shqiptaro-australianëve të gjeneratës së parë dhe të dytë nga ish-Jugosllavia.
Kjo histori eksploron temën e elasticitetit arsimor përmes përvojave të të rinjve shqiptaro-australian që kapërcejnë barrierat historike dhe traumat ndër breza për të ndjekur arsimin e lartë.
Artikulli thekson se si anëtarët shqiptaro-australianë të komunitetit po kalojnë pengesat kulturore dhe pasojat e konfliktit në Jugosllavi për të krijuar mundësi të reja përmes arsimimit në Australi.
Për shumë prej këtyre të rinjve, arsimi është një mjet për të kapërcyer padrejtësitë historike dhe për të siguruar një të ardhme më të sigurt. Sfidat e luftës dhe migrimit kanë lënë gjurmë të thella, por përkushtimi i shqiptarëve ndaj arsimimit është bërë një pjesë thelbësore e identitetit të tyre në Australi.
Sot, shqiptarët në Australi, veçanërisht brezat e rinj, po e përdorin arsimimin si një mënyrë për të ndërtuar një jetë më të mirë, duke u përballur me sfidat e trashëguara nga e kaluara e tyre e vështirë dhe duke realizuar potencialin e tyre të plotë.
