Në mbrëmjen e 9 qershorit 1999 në Kumanovë u nënshkrua Marrëveshja Teknike- Ushtarake.
Më 10 qershor 1999, Këshilli i Sigurimit i OKB-së aprovon dërgimin e trupave të KFOR-it në Kosovë, dhe ngarkon e OKB-në, përmes Rezolutës 1244, me ndërtimin e administratës së përkohshme vendore dhe në 12 qershor në ditën e 78-të të sulmeve ajrore të NATO-s kundër forcave ushtarake dhe objekteve strategjike të Serbisë dhe sesekretari gjeneral i NATO-s, Javier Solana urdhëron armëpushimin e tu japi mundësi forcave të armatosura sërbe.
Fillon marshimi i trupave paqësore ndërkombëtare në Kosovë. Një pjesë e trupave gjermane të vendosura në Maqedoni stacionohet në kufi me Shqipërinë, ndërsa një numër i tyre së bashku me amerikanët dhe britanikët përmes Shkupi marshojnë në Prishtinë. Të tjerët përmes rrugëve të vështira malore të Shqipërisë arrijnë në Prizren.
Ushtarët e Aleancës së NATO-s, ashtu si dhe ushtarët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, u pritën nga qytetarët shqiptarë të Kosovës si çlirimtarë; duartrokitje, tek tuk ndonjë lulkuqe, përqafime e lot gëzimi e mbi të gjitha shpresa në sytë e tyre. Mbi 800.000 kosovar kishin lënë shtëpitë e tyre dhe shkuar drejt vendeve fqinjë .
Përgjatë vuajtjeve të këtij populli vëllezërit arbëresh nuk ishin indiferent. Edhe ata ata dhanë ndihmesën e tyre .Përmendim Arbëreshin ish senatori amerikan Josef Diogardi për punën e tij të jashzakonshme bërë në senat për të sensibilizuar dhe mbështetur në çështjen tënde.
Përmendim edhe drejtorin i revstés Lidhja , patriotin e madh të shqiptarëve At Antonio Bellusci, i cili mbështeteti çështje arbëreshe. Le të kujtojmë fjalimin e e përbashkët më 1989 -1991 të këtyre dy arbëreshëve. Ja se si rrëfen At Bellusci: “Atë mbrëmje më afrohet Dioguardi dhe më thotë. Tani do ndajmë rolet. Unë do flas me gjuhën e mëndjes, ndërsa ti me gjuhën e shpirtit. Dhe ashtu bëmë. Kur më erdhi rradha mua. Sytë e mi shkuan tek plisat e bardhë që mbanin mbi kokë vëllezërit e mi kosovar dhe në sytë e tyre vura re ematomat e vuajtjeve, ndërsa në shpirt r tyre të lagur lexova dëshirën për Diell të ngrohtë, për liri. Në ato momente as vet nuk di sesi më doli nga shpirti “ Kosova Republikë! Kosova Republikë! Dhe po bërtisja si një çmëndur. Ndjeva që Zërit tim iu bashkuan 4..10… 30.. dhe u ndjeva më i fort, dhe vazhdoja akoma me energjin e shpirtit të thërrisja “ Kosova Republikë.. ndjeva një jehonë zëresh. Atë mbrëmje ishim ishin 4000 mijë vetë. Dikush fshinte lotët, dikush puthe plisni. U krijua një energji ku thash: O zot bëna të fortë e të fitojmë lirinë një herë e përgjithmonë! Më dridhet mishi edhe sot kur kujtoj ato momente bashkimi. Ku ishim të gjithë bashkë për të mirën e Kosovës.
Vetëm bashkimi mban gjallë shqiptarët kudo që janë.
Pavarësisht bindjeve personale se je myslyman, katolik, a ortodoks, apo budist, apo laik, mos harro se je mbi të gjitha shqiptar. Unë jam Kristjan por kam takuar Baba Rexhepin në Boston, sepse ai ishte shqiptar. Kam ndenjur me të, kam respektuar besimin e tij, sepse ai ishte Bektashi, por fenë e kemi të përbashkët , sepse Feja e shqiptarit është shqiptaria– thotë atë At Antonio Bellusci
Ishte viti 1989 dhe çështja e Kosovës diskutohej né aspektin e të shkeljeve të drejtave të njeriut dhe çështja e saj nuk trajtohej në kuadrin si Kosova Republikë!
Arbereshi At Bellusci i kushtoi shumë vëmëndje sensibilizimit të çështjes së Kosovës. Në revistën e tij “Lidhja” At Bellusci që në vitin 1991 deklaronte hapur që represioni i Serbisë ishte një gjenocid i vërtet si ai Shoha.
Sot Kosova feston ditën e çlirimit, dhe krahas këtij gëzimi të madh nuk duhen harruar eshtrat e pleqve, grave, të rinjve dhe fëmijëve të zhdukur të Mejës, Krushës, Lybeniqit, Gjakovës, Pejës, Mitrovicës, Fushë Kosovës, Klinës, Dubravë. Nuk duhen harruar 1600 trupa të pagjetur të personave të zhdukur gjatë luftës së fundit në Kosovë.
Nuk duhet harruar vuajtjet e dënimeve në burgjet jugosllavisë të patriotëve shqiptarë, të rinisë së Kosovës dhe lëvizjeve të brezit të 1968, 1981 dhe 1997.
Nuk duhet harruar roli dhe kontributi i mësuesve, sidomos të atyreve gjatë viteve të ’90-ta, të cilët nën masa të dhunshme mbanin gjallë pa asnjë qindarkë mësimin shqip në shtëpi, në shkolla, duke edukuar gjenerata të tëra në kushtet më mizore.
Nuk duhet harruar marshi i grave me bukë në dorë nga Prishtina për në Drenicë me thirrjen “Bukë për Drenicën”!
Nuk duhet harruar mërgata anë e mbanë globit, të cilët u dërgonin mbështetën me materiale familjet të tyre në Kosovë, duke i mbajtur gjallë të afërmit e tyre, duke ndarë emocionet me ta, gëzimin dhe hihërimin, tragjedinë dhe fitoren.
Nuk duhen harruar ato nëna dhe gra të cilët me burrat e tyre kishin marrë rrugët e mërgimit dhe mjaftoj thirrja për pavarsi lanë rehatin vendet e Europës dhe rrokën armët dhe dhanë jetën. Shumë gra ngelën vetm dhe rritën fëmijët e tyre në dhe të huaj…
Nuk duhet harruar edhe ato familje shqiptare që hapën dyert e shtëpive të tyre dhe mblodhën në gji fëmijët e vëllezërve të tyre.
Sot në këtë datë të ngrejmë sytë qoftë edhe për një çast drejt qiellit, atje ku shumë Yje u ngjiten me frymën e tyre të fundit duke psherëtirë “Kosova e Lirë” .
Mos të harrojmë kurrë se dikush për lirinë që gëzojmë sot dikush ka dhënë jetën!
E dashur Kosovë, fisnike, që mbarte në gjirin tënd dardanë të ndritur si; Isa Boletinit, Hasan Prishtina, Azem Bejtës e Shotë Galicës, Shaban Polluzhës, Ahmet Delisë, Afrim Zhitisë e Nuhi Berishës, Jusuf e Bardhosh Gërvallës, Kadri Zekës, Luan Haradinajt, Adrian Krasniqit, Edmond Hoxhës, Zahir Pajazitit, Hakif Zejnullahut, Xhevë e Fehmi Lladrovcit, komandantit Adem Jashari, trimat si Agim Ramadani e mijëra heronjë të tjerë .
Ti Kosovë, që durove lotët dhe gjakun e masakrave të Izbicës, Rezallës, Reçakut, Lybeniqit, Qyshkut, Studimes, Pastaselit, Krushës së Madhe, Burgun e Dubravës, dhe mijëra martirëve të tjerë, u vadite dhe si një lulkuqe mbijetove stuhive dhe me krenari me bijtë e tu në gji marshon duke mbajtur lart gjuhën tënde dinjitetin tend, krenarinë tëndë të qenit Shqiptar
E dashur Dardani, Gëzuar festën sot e për mot!
Në vijim disa foto mbi rolin e Arbëreshëve në mbështetje të çështjes së Kosovës së pavarur.
Nga Ornela Radovicka – Qëndra albanologjike, Pranë Bibliorekës A. Bellusci \ Frascineto\ Calabri
