Ka ndërruar jetë ditën e sotme në moshën 96 vjecarje aktorja e njohur greke me origjinë shqiptare Irene Papas.
Papas është cilësuar si një nga aktoret më të rëndësishme greke të brezit të saj.
E lindur në Chiliomodi pranë Korinthit ajo pati një një karrierë që zgjati më shumë se 50 vjet. Një pjesë e mirë e saj e zhvilluar në Holliwood. Papas u bë e njohur për publikun shqiptar me interpretimin e saj përkrah aktorit tjetër shqiptar Bekim Fehmiu në filmin “Odisea” (1968) një bashkëproduksion midis Italisë, Francës dhe Gjermanisë Perëndimore. Tragjeditë greke do ti jepnin mundësinë aktores të realizonte edhe portretet e pavdekshme në kinema të Elektrës, Antigonës, dhe Ifigjenisë.
Papas u bë e njohur ndërkombtarisht përmes filmave të tillë të njohur dhe të vlerësuar me çmime si “The Guns of Navarone” dhe “Zorba the Greek”.
Në vitin 2018, u njoftua se Papas ishte prekur nga sëmundja e Alzheimerit prej pesë vitesh. Që atëherë ajo jetonte larg syrit të publikut.
Papas lindi në vitin 1926. Nëna e saj ishte mësuese dhe babai i saj jepte mësime për dramë klasike. Sipas intervistave që ka dhëne Papas, ajo është shprehur se ishte magjepsur nga aktrimi që në moshë të vogël dhe do të vepronte si fëmijë, ndërsa fëmijët e tjerë luanin.
Jeta e Papas ndryshoi kur familja e saj u zhvendos në Athinë kur ajo ishte shtatë vjeç. Ajo u zhyt në aktrim dhe ishte në shfaqje të shumta në Greqi. Shumica e shfaqjeve në të cilat ajo ishte mund të konsiderohen “klasike”; Ibsen, Shekspiri dhe tragjeditë e lashta greke shënuan disa nga përpjekjet e saj të para në botën profesionale të aktrimit.
Irene Papas shpejt u bë një emër i madh në takimet e producentëve të Hollivudit. Ajo tërhoqi vëmendjen e kineastëve të rëndësishëm amerikanë, duke mbjellë farën për të ardhmen e saj si një nga aktoret greke më me ndikim të të gjitha kohërave.
Pasi Papas ishte një aktore jashtëzakonisht e talentuar me një gamë të madhe emocionale, ajo luajti në një listë të gjatë filmash të Hollivudit që e bënë atë një emër të njohur ndërkombëtarisht.
Përmendim “Guns of Navarone” në 1961 dhe “Zorba the Greek” më 1964.
Megjithatë, karrierës s ësja të suskeshme njerëzit pak njohur kanë për një aspekt tjetër magjepsës të jetës së Papas, që ishin pikëpamjet e saj politike. Papas ishte një liberale e përjetshme dhe në vitin 1967, kur junta ushtarake greke erdhi për herë të parë në pushtet, ajo bëri thirrje për një “bojkot kulturor” kundër “Rajhut të Katërt”.
Kundërshtimi i saj i ashpër publik ndaj regjimit nënkuptonte se kur junta konsolidoi pushtetin e saj në 1967, Papas u dërgua në mërgim. Ajo jetoi në Itali dhe Nju Jork gjatë diktaturës ushtarake greke të asaj kohe para se të mund të kthehej në Greqi në 1974.
Papas vazhdoi aktrimin në Romë dhe ndërkombëtarisht për vite me radhë me paraqitjen e saj të fundit në filmin portugez të vitit 2003 A Talking Picture:
