FERAS është një ndër projektet që ka si fokus kryesor Fuqizimin e rinisë akademike në fushën e inovacionit, kërkimit shkencor dhe prezantimin e projekteve inovative të financuara nga BE (horizon, erasmus, interreg, EUInnovation, etj), me qëllim zhvillimin ekonomik, social të qëndrueshme të vendit, ashtu sikurse është përcaktuar edhe në agjendën e Integrimit të Bashkimin Evropian. E për të realizuar sa më mirë këtë ka afruar edhe ekspertizën e specialistëve shqiptarë në Diasporë.  Janë 5 eksperte nga Diaspora shqiptare të cilat kanë mbi 15 vite eksperiencë pune në fushën akademike, në fushën e menaxhimit të programeve të përbashkëta ndërkombëtare, në fushën e projekteve ndërkombëtare dhe në fushën e soft skills në vendet e BE-së, Valentina Ndou, Universiteti i Salentos, (Itali)  Damigela Hoxha, Universiteti i Bolonjës, (Itali), Edi Kahani, Eksperte në Higher Education, sekretariati ADREN,  Luljeta Ymeraj, International Partnerships Management, (Britani), Eva Ndrio de Carvalho, themeluese dhe drejtoreshë e fondacionit  Luso-Illyrian, për zhvillimin e kapitalit njerëzor, Portugali si dhe 2 eksperte vendas me përvojë ne fushën akademike e të projekteve Aida Goga e Brunilda Zenelaga nga Universiteti i Tiranës.

Këto ekspertët kanë qenë edhe së fundmi pjesë e stafit të ekspertëve të UN IOM, Albania, si konsulente ndërkombetare për të mbështetur dhe këshilluar Ministrinë e Arsimit shqiptare lidhur me politikat dhe strategjitë për shkencë, kërkim dhe inovacion për tu përafruar me standartet e EU  dhe për tu përgatitur për të qenë pjesë e familjes se madhe europiane (EU accession).

Në fokus të këtij projekti janë:

-Rinia akademike

-Kërkuesit e rinj shkencor që ndjekin një program doktorate

-Kërkuesit e rinj që studiojnë në nivelin master shkencor

-Studentë (të ekselencës) që duan të ndërmarrin një karrierë akademike.

Këto grupe të rinjsh janë në hapat e tyre të parë të ndërtimit të karrierës së tyre, dhe si rrjedhojë pjesëmarrja e tyre ne ëorkshopet e organizuara do të ndikojnë në rritjen e kapaciteteve dhe të aftësive të tyre për të qenë pjesë aktive e hapësirave europiane me aktivitetet e tyre  të kërkimit dhe zhvillimit të ideve inovative.

Mbi projektin FERAS

Strategjia e zhvillimit ekonomik e social e hartuar nga BE-ja i jep një rëndësi thelbësore zhvillimit të kapaciteteve të burimeve njerëzore. Në këtë aspekt, arsimi dhe kërkimi shkencor luajnë një rol vendimtar në zhvillimin ekonomik dhe shoqëror të vendeve, pasi ato janë qendra që krijojnë dhe ofrojnë kapitalin njerëzor të kualifikuar të nevojshëm për ngritjen dhe prosperitetin ekonomik. “BE-ja e konsideron avancimin e vazhdueshëm të arsimit, inovacionit e kërkimit si një shtyllë kyçe për rritje ekonomike, kohezionin social, prosperitetin dhe inovacionin” (Komisioni Europian, 2021).

Qeveria shqiptare i ka dedikuar një interes të veçantë politikave, nismave dhe iniciativave që kanë si qëllim arritjen e standarteve ndërkombëtare të cilësisë në arsim, bashkëpunimeve me bizneset vendase si dhe ndërlidhjen me tregun e punës, ndërkombëtarizimit dhe integrimit në hapësirën Evropiane të Arsimit të Lartë, ngritjen e kapaciteteve të stafeve akademike për të marrë pjesë në projekte ndërkombëtare dhe për të thithur fonde nga programet e ndryshme të BE (si Hoizon Europe, Cosme etj), përmirësimin e cilësisë të kërkimeve  e punime shkencore, dhe ngritjen e kapaciteteve për tu përfshirë në grupe kërkimore ndërkombëtare.

Për të arritur rezultate të suksesshme të iniciativave të tilla, është e rëndësishme që të hapet rruga dhe të ndërtohen korniza të përshtatshme për të ndërtuar kapacitetet e nevojshme tek të rinjtë si e ardhmja e vendit, në veçanti për akademikët e rinj, studentët e ekselencës që duan të jenë pjesë aktive në fushën e kërkimit, arsimit dhe të projekteve.

Në këtë kontekst projekti synon të kontribuojë në krijimin e kapaciteteve të nevojshme për të përballuar sfidat me të cilat përballet sot rinia në lidhje me arsimin, formimin, pjesëmarrjen në vendimmarrje dhe inovacionin, duke u fokusuar në:

– integrimin e akademikëve të rinj në fushën kërkimore evropiane dhe në rrjetet ndërkombëtare; nxitjen dhe mbështetjen e studiuesve shqiptarë për të marrë pjesë në programe kërkimore shkencore të komunitetit; rritjen e  cilësisë dhe performancës së kërkimit dhe inovacionit duke ndërmarrë iniciativa kërkimore të orientuara drejt kërkesës së tregut, që nënkupton nevojën për lidhje më të forta me programet kombëtare dhe rrjetet ndërkombëtare; nxitjen e pjesëmarrjes më aktive të studiuesve të rinj dhe entiteteve kërkimore shqiptare në programe evropiane për kërkime dhe zhvillim; ndërgjegjësimin dhe rritja e përgjegjësise së të rinjve për ushtrimin e qytetarisë, kërkimit te zgjidhjeve për problemet me të cilat përballen në jetën e përditshme; përmirësimin e kuadrit ligjor për bashkëpunimet ndërkombëtare, me biznesin, si dhe për të drejtat e pronësisë intelektuale, për realizimin dhe komercializimin e inovacioneve.

Për realizimin e këtyre objektivave ky projekt do të realizojë takime me target grupin për 7 fushat strategjike te identifikuara, si më poshtë:

1. Metodat, qasjet dhe strategjitë për të promovuar dhe përmirësuar kontributin shkencor të akademikeve të rinj në arenat kombëtare e ndërkombëtare, nepërmjet realizimit të publikimeve shkencore dhe prezantimit te tyre në revista shkencore scopus, apo në revista të renditura në nivel A si dhe në konferenca ndërkombëtare.
2. Ngritja e kapaciteteve të stafeve te akademikeve te rinj për të aplikuar dhe thithur fondet nga Programet shkencore dhe inovative te financuara nga EU. Informacion përsa i përket ndërtimit të rrjetit ndërkombëtar, mirëmbajtjes si dhe zgjerimit të tij.
3. Procesi i Bolonjës dhe implementimi i tij në nivel insitutcional. Prezantime të procesit të Bolonjës dhe tre angazhimet kyce te tij: NQF dhe ECTS, njohuri lidhur me njehsimin e kualifikimeve si dhe siguria e cilësisë ne arsimin e lartë.
4. 4. Metodat dhe strategjitë për hartimin dhe realizimin e bashkëpunimeve ndërkombëtare akademike dhe programeve të përbashkëta (joint degree, joint diploma).
5. 5. Fuqizimi i bashkëpunimit mes insitucioneve publike e private për promovimin e sipërmarrjes, inovacionit sipas modelit, “quadruple helix”, per një bashkëpunim efektiv dhe frutdhënës për tregun e punës dhe shoqërinë në përgjithësi.
6. 6. Njohja me “kuadrin ligjor EU për kërkim dhe zhvillim” me një fokus të veçantë në aktet, dispozitat dhe normativat lidhur me bashkëpunimet në nivel ndërkombëtar, programet e përbashkëta, mbrojtjen e të drejtave intelektuale për kërkim, inovacion e spin off e start up.
7. 7. Promovimi, ndërgjegjësimi dhe formimi i të rinjve në lidhje me Soft skills dhe kompetencat trasversale, si aftësi thelbësore për një pjesëmarrje aktive në jetën demokratike në komunitet.

Projekti u prezantua në korrik me pjesëmarrjen e drejtoreshës së agjencisë së rinisë në Tiranë Enkelejda Hamzaj, nënkryetarit të Bashkisë Tiranë Andi Seferi, Drejtoresha e programit TiranaEuropeanYouthCapital, Aspasjana Kongo, dhe përfaqësues nga Universitetet shqiptare si Epoka, Universiteti i Tiranës, Universiteti Politeknik, Universiteti Mesdhetar etj.