Këtë të shtunë (26 qershor) tre sindikata në Itali, CGIL, CISL dhe UIL do të protestojnë lidhur me ligjin e ri për pensionet, një ligj ky që prek edhe emigrantët shqiptarë që prej vitesh jetojnë në shtetin fqinj, një pjesë e mirë e të cilëve janë të integruar në shoqërinë italiane.
Pjesë e kësaj proteste do të jenë edhe emigrantët shqiptarë të cilët do të marrin pjesë me flamuje pankarta shqiptare në protestat që organizohen në tre qytete, Torino, Firenze dhe Bari. Të tre sindikatat kanë paralajmëruar grevën e përgjithshme të 13 milionë punëtorëve nëse qeveria Draghi nuk merr parasysh kërkesat e tyre për këtë ligj.
Por si është situata e emigrantëve shqiptarë atje, çfarë përfaqëson protesta për ta dhe çfarë po ndodh me njohjen e pensioneve i shpjegon në këtë interviste për “Diaspora Shqiptare” Gentian Hodaj, përfaqësues i sekretarisë Femca CISL Padova e Rovigo.
Tre sindikata në Itali, një prej të cilave dhe CISL ku ju jeni përfaqësues i sekretarisë Femca CISL Padova e Rovigo, kanë paralajmëruar protestë më 26 qershor për ligjin e ri për daljen në pension. Na shpjegoni pak çfarë thotë ky ligj i qeverisë Draghi?
Ky manifestim që është thirrur më 26 qershor ditën e shtunë, që do të bëhet në tre qytetet italiane vjen pas një kohe të gjatë gati dy vjeçare ku për shkak të COVID si sindikata nuk kemi pasur mundësi të dalim në sheshe e të protestojmë dhe pse motivet e problemet kanë qenë kaq shumë të mëdha për shkak të ligjeve apo dekreteve që ndalonin pjesëmarrjen masive. Megjithatë, analiza ka filluar muaj më parë dhe për herë të parë është për t’u përgëzuar që të tre siglat sindakale u bën bashkë dhe hartuan një platformë që sjell jo vetëm problemet aktuale po dhe ato të mbartura në vite. Në këtë platformë një nga çështjet ku ne kërkojmë të merren parasysh të gjitha dispozitat apo propozimet që kemi bërë është dhe çështja e pensioneve. Pse kjo dhe pse pikërisht tani? E para, duhet sqaruar se në dhjetor 2021 mbaron e ashtuquajtura “Quota 100” që kishte një afat tre vjetor dhe ishte një provë. Kjo kuotë parashikonte daljen në pension të të gjithë punëtorëve me moshë 62 vjeç dhe 38 vite kontribute. Ndërkohë që ligji aktual, apo ai i mëparshëm i reformës ishte dalja në pension 67 vjeç e tre muaj dhe kontribute 43 vite. Ajo që kërkojmë ne dhe propozimet që kanë bërë të tre siglat sindikale dhe është në tavolinën e qeverisë Draghi është dy zgjedhje: Dalja në pension me moshë 62 vjeç dhe me 20 vjet kontribute, pra minimalja që kërkohet me ligjin aktual në Itali. Pra, të dalësh në pension në Itali duhet të kesh minimalisht 20 vite punë. Pra, një ulje me 5 vjet nga sa është e parashikuar nga reforma Fornero që është 67 vjeç. Ndërsa zgjedhja tjetër është dalja me 41 vite kontribute pa marrë në konsideratë moshën që mund të dalësh, mund të dalësh 58, 59 apo 60 dhe jo 67 vjeç e tre muaj.
Kjo gjë u bë sipas studimit që ne si sindikata me anë të instrumenteve, institucioneve, mekanizmave që kemi u vure se kjo periudhë e tmerrshme COVID që po zgjat e duket sikur tani ka dhënë disa shenja përmirësimi solli një ulje të jetëgjatësisë së moshës së punëtorëve. Sepse një nga indikatorët e llogaritjes apo koeficientet e llogaritjes së pensioneve ka qenë dhe jetëgjatësia. Dhe duke vënë re sipas statistikave që jetëgjatësia u ul me gati 10 pikë, atëherë u bë mëse e detyreshme për ne që të kërkojmë këto dy modele. Pra, dalje me moshë 62 vjeç dhe 20 vite punë, ose 41 vite punë pa marrë në konsideratë moshën. Kjo përsa i përket propozimeve që ne kemi bërë në tavolinë dhe që janë në qeverinë Draghi ku po i diskutojnë dhe njëkohësisht kemi pasur tratativa. Por cila ishte përgjigja e qeverisë Draghi me anë të ministrit Orlando dhe presidentit të Sigurimeve Shoqërore, z. Tidico. Ata treguan në momentet e para që të dërguarit tanë bënë këto propozime u duk sikur pati një hapje dhe gati për të bashkërenduar e për të rënë dakord me këto dy propozime që u bënë, po pas gati dy javësh, propozime që erdhi nga presidenti i IMS ishte po themi dhe diskriminues sepse e pranoi në një farë mënyre daljen në pension me moshë 62 vjeç po duke vendosur disa limite për shumën që do të merrnin punëtorët përsa i përket kësaj kategorie dhe ka vënë disa limite që për ne janë të patolerueshme. Ajo që ne kërkuam është shumë e thjestë, të llogaritet sitemi kontributiv vertikal për këto 20 vite pune. Nëse një punëtor ka punuar për një kategori siç është mekanik, për 20 vite ka akumuluar x kontribute në bazë të tyre të marr pensionin e merituar dhe kjo i përket të gjithë kategorive të tjera. Ndërsa propozimi që bëri presidenti i INPS ishte që e pranoi daljen në pension për 62 vjeç deri në 67 vjeç, kur të mbushet mosha e pensionit siç ka qenë me ligjin e mëparshëm apo aktual, të mos merret parasysh llogaritja e 20 viteve kontribute por të merret parasysh një kuotë fikse që do të jetë më pak se sa i takon llogaritjes së kontributeve dhe kjo për ne është e papranueshme. Prandaj, duke parë këto përgjigje e duke vënë re që qeveria Draghi e spostoi diskutimin për reformën e pensioneve, dhe pse ajo skadon në dhjetor të këtij viti dhe në 2022 ne duhet të kemi një reformë pensionesh gati e shtynë për në vjeshtë duke thënë se kemi gjëra të tjera prioritare për të diskutuar e më pas do kthehemi te reforma e pensioneve. Kështu që të tre siglat sindikale pas kësaj përgjigje dhe tratativave që vazhdojnë, sepse në parlament janë grupet ku është interpelanca parlamentare me sigla sindakale, atëherë të tre siglat morën këtë vendim që të bëjnë manifestimin e datës 26 për ti treguar qeverisë Draghi, ministrit Orlando dhe presidentit të INPS se ne jemi akoma në sheshe. Kjo është beteja e parë dhe i bëjmë të ditur se pas 3 siglave sindakale janë 13 milionë që kanë kartat e anëtarësisë. Do jetë një manifestim paqësor në fillim, pjesë e diplomacisë sindakale që e përdorin në kohë dhe në vite për ti treguar qeverisë Draghi që jemi këtu e për ti dhënë mesazhin e qartë që nëse nuk do të ulesh në tavolinë dhe nuk do të bashkërendojmë propozimet që kemi bërë për të gjetur rrugën e zgjidhjes në të ardhmen do të veprojmë me grevat e lëvizjet e tjera të fuqishme që janë pjesë e lëvizjes së sindikatave.
Pse kjo protestë z. Hodaj. Si preken apo penalizohen shqiptarët nga ky ligj?
Po, pa diskutim që i prek shqiptarët sepse kemi të bëjmë me mijëra shqiptarë të cilët i kanë mbushur apo bërë 20 vjet punë por nuk e kanë moshën akoma, pra, moshën 67 vjeç e tre muaj. Duhet të presin akoma për të arritur moshë dhe pse ka 20 vite kontribut. Këtu kemi të bëjmë me mijëra burra e gra shqiptarë që i përkasin kësaj kategorie. Po kështu nuk duhet të harrojmë që këta shqiptarë, përveçse këtyre 20 viteve punë në Itali kanë dhe dhjetëra vite të tjera pune në Shqipëri, por të cilat nuk njihen. Megjithatë ata duhet të respektojnë ligjin italian. Dhe pse kanë vite të tëra në Itali dhe kanë vite të tjera në Shqipëri, mospasja e moshës 67 vjeç i penalizon. Prandaj dhe ky manifestim që do të bëhet në këto tre qytete e ku preket dhe reforma e pensioneve dhe kjo pikë që kemi diskutuar deri tani bashkë, që është dalja në pension me moshën 62 vjeç dhe 20 vite kontribute i përket pa diskutim dhe emigrantëve shqiptare. Sepse kjo kategori ka mbi supe edhe vitet e barrën e rëndë të punëve që kanë bërë në Shqipëri. Duhet theksuar se emigrantët shqiptarë këtu ata të fillimit janë përballur me punët më të rënda, prandaj kjo lodhje kaq e madhe fizike, shpirtërore në disa raste është një lehtësim i madh nëse ne do të arrijëm ta kalojmë këtë ligj me këtë propozim që kemi bërë. Ndërsa përsa i përket pjesës tjetër që është propozimi dhe zgjedhje e lirë me 41 vite kontribute, pa diskutim që këtu do na duhej marrëveshja. Ajo do të ishte qershia mbi tortë për propozimin e dytë që kemi bërë, pra për daljen në pension me 41 vite kontribute pa marrë parasysh moshën e pensionit. Këtu kemi të bëjmë po me mijëra shqiptarë të cilët nëse marrëveshja do u bënte të mundur bashkimin e viteve të Shqipërisë me këto të Italisë do ishin të lumtur që do dilnin në pension pa prituir moshën 67 vjeç. Jo vetëm që i prekin emigrantët shqiptarë këto propozime që kanë bërë siglat sindakale, por dhe ata vetë pjesë e siglave sindakale, sepse mos të harrojmë që kemi mijëra shqiptarë që janë të përfaqësuara në këto sigla dhe kanë qenë gjithmonë pjesë e informacioneve të fundit që sekretaritë e tyre kanë dhënë për këto propozime janë gati dhe do të dalin në protestë si pjesë e të gjithë shoqërisë italiane që mezi po e presin dhe që shpresojnë dhe po na mbështesin fuqimisht për të arritur këto dy objektiva. Prandaj nesër në protestë siç kam biseduar me shumë bashkëkombësit tanë posaçërisht ata që jetojnë në Torino, Firenze e Bari do të jenë të pranishëm me flamurin shqiptar dhe pankarta që të jenë të shënuara që të njihen vitet e pensionit të Shqipërisë në mënyrë që të sensibilizojmë sadopak një pjesë të mediave, apo të opinionit italian si politik apo dhe përfaqësimit ekzekutiv dhe atij legjislativ që është një nga kategoritë më kontributive në sistemin italian. Vetëm emigrantët shqiptarë nga ana e tyre derdhin çdo vit gati 6 miliardë euro taksa apo kontribute vullnetare dhe nga ana tjetër një marrëveshje që po i penalizon kaq shumë sa që po arrijnë të kenë dhe 43 ao 44 vite pune mes Shqipërisë dhe Italisë po mosha po i penalizon dhe marrëveshja po bëhet e munguar. Prandaj nesër emigrantët shqiptarë do të jenë të pranishëm ku specifikisht do kërkojmë dhe njohjen dhe bashkimin e viteve të punës mes Shqipërisë dhe Italisë që dhe ata të presin momentin fatlum sic e kanë mijëra emigrantë të tjerë që për shkak se qeveritë e tyre kanë bërë marrëveshje reciproke dypalëshe me shtetin italian i gëzojnë njohjen e kontributeve në vendet që kanë punuar.
Emigrantët janë pjesë jo vetëm prezentative po dhe kontributive. Prandaj nesër të gjithë bashkë ne si sekretari dhe emigrantët që e theksova do të jenë vetëm për të sensibilizuar për njohjen e marrëveshjeve të bëjmë të mundur të ecim para dhe të krijojmë sadopak një lloj opinioni që të kujtohen se është dhe një kategori këtu që e mbështesin manifestimin sepse si të gjithë punëtorët italianë dhe ata do i gëzojnë benefitet e këtij propozimi që ne shpresojmë të kalojnë. Po, ky manifestim ku brenda në platformë një nga pikat është dhe pensionet me këto propozime që kemi bërë ne, pa diskutim që i përfshin të gjithë emigrantëve shqiptarë që i përkasin kësaj kategorie dhe mezi e presim.
Sakaq, keni paralajmëruar përshkallëzim të protestave me një grevë të përgjithshme të 13 milionë punëtorëve ku do të bllokohen institucionet. Cila është përgjigja aktuale që ju kanë kthyer autoritetet?
Kjo është vetëm faza e parë ku kemi të bëjmë me këtë manifestim që vjen pas disa tratativave që janë bërë, apo disa diskutimeve që janë bërë mes delegatëve tanë dhe përfaqësuesve të pushtetit qendror. Nga njëra anë diplomacia sindikaele punon në tavolinë me njerëzit e saj, me statistikat e saj dhe nga ana tjetër duke pasur parasysh që Komuniteti Europian i akordoi Italisë 200 miliardë euro dhe këto duhet të shpërndahen dhe duhet të programohen në të gjitha shtresat e shoqërisë ne i themi qeverisë Draghi dhe të gjithë institucioneve të tjera italiane që dhe ne duke përfaqësuar pjesën më të madhe të shoqërisë ku janë 14 milionë punëtorë italianë që kanë njerëzit e tyre në ngarkim, kërkojnë që kjo shpërndarje të jetë e barabartë. Prandaj nuk është se do të ndalojmë me këto manifestime, sepse gjendja aktuale është kaq e rëndë, e ardhmja nëse nuk do të merren parasysh dhe nuk do të bëhet një platformë e përbashkët ku do të dalim nga ky tunel që ka vite që nuk sheh dritë, pa diskutim që do ti drejtohemi shesheve, jo vetëm këtyre tre qyteteve po të gjithë Italisë. Këto protesta do të vazhdojnë dhe çdo gjë varet nga përgjigja që do të japë qeveria Draghi.
Çfarë pikash të tjera parashikon kjo platformë?
Duke bërë llogaritë sipas statistikave që na janë dhënë nga data base e sistemit italian vetë periudhën 2019-2021 për shkak të COVID janë humbur mbi 1 milionë vende pune dhe këtu duhet të theksojmë se sektorët më të goditur kanë qenë sektori i turizmit, sektori i bujqësisë dhe sektorët e shërbimeve. Ndërkohë parashikohet që deri në muajin korrik të mbyllen dhe 500 mijë vende të tjera pune që do të ishte një bombë sociale e cilësuar nga sindikatat. Për herë të parë pas më shumë se tre dekadash në Itali Konfindustria ka kërkuar pushimin në masë të punëtorëve sepse nuk e përballon dot kostot e punës.
Ndihma financiare e punëtoreve ka qenë e paguar nga qeveria nga fondet e BE-së, prandaj ne si sigla sindikale kemi kërkuar që meqënëse skadoi afati në maj , pra deri në maj asnjë fabrikë nuk duhej të pushonte punëtorë se këto kosto do përballoheshin nga shteti, kemi kërkuar që kjo të vazhdojë deri në tetor dhe sipas propozimeve që kemi bërë ne si sigël sindakale të bëhet e mundur alokimi i të gjitha fondeve që qeveria Draghi i ka në dispozicion nga BE.
Gjëja tjetër që kemi kërkuar ndërhyrja nëpër shkolla. Kemi kërkuar sa më shumë nivel e sistem profesional në shkolla. Përqasja e nivelit profesional italian me atë europian që lë shumë për të dëshiruar.
Cili është roli i CISL në përpjekjet për njohjen e pensioneve mes Shqipërisë dhe Italisë një çështje kjo e mbetur pezull mes dy shteteve. Në dijenin tuaj ku ka ngecur kjo çështje dhe cila është zgjidhja?
Nga kryeministri shqiptar që kur ishte qeveria Renzi u prononcua dhe premtoi qartë që kjo marrëveshje do të firmosej dhe do të vinte njohja e kontributeve për të dy vendet. Më pas pati dhe takime me grupe pune siç ishte ajo në korrik të vitit 2019 që ka pasur këtu në senatin italian, nga ish zv. Ministri në atë kohë, z. Etien Xhafaj dhe grupe të senatit italian që sipas informacioneve të mia iu dorëzua një draft i bërë nga MEPJ për këtë marrëveshje. Ne kemi qenë gjithmonë në pritje dhe me shpresën që më në fund do të vinte dhe kjo marrëveshje. Ajo ka një impakt financiar në shtetin italian pasi është shumë financiare që do të nxirren jashtë buxhetit të parashikuar për këtë kategori. Po flasim për kategoritë që nuk i kanë 20 vite pune këtu në itali po me njiohjen dypalëshe arrijnë dhe i kalojnë këto dy vite. Megjithëse duhet thënë se vitet e Shqipërisë janë vite figurative. Megjithatë duke pasur parasysh lidhjen historike dhe kontributin e emigracionit në Itali që mbush arkat e shtetit italian me 6 miliardë euro çdo vit. Deri tani rezultati është zero dhe kjo është e patolerueshme sepse këto iniciativa apo këto grupe pune që kishin filluar duhet të vazhdonin dhe të këmbëngulnin deri në fund. Megjithatë ne kemi pasur edhe kontakte me përfaqësues të shtetit shqiptar dhe i kemi kërkuar në çfarë pike është, por jemi në një paqartësi totale. Na thuhet se janë ca grupe pune po të presim. Shteti shqiptar duhet të kishte vënë të gjithë makinerinë e tij për këtë marrëveshje, sepse këtu duhej të bashkëvepronte diplomacia ndërkombëtare, ajo ekonomike dhe duheshin marrë parasysh të gjitha ndihmat që mund të vinin nga lobingje të caktuara që kanë nevojë për këto marrëveshje. Një nga këto duhet të ishte dhe sindikata CISL ku unë jam. Është momenti ku në tavolinën e qeverisë italiane po diskutohet një marrëveshje pensioni që do të ketë një prapaveprim për më shumë se dhjetë vite atëherë duhet të merret parasysh që është momenti që të ndërhyjmë e të punojmë, të gjejmë sa më shumë pikën e kontaktit për të bërë dhe ne të mundur marrëveshjen e pensioneve ndërmjet dy shteteve. Nëse do të lihet kështu e nuk do merret në konsideratë, gjasat do jenë që shanset të humbin e ne mos ta kemi kurrë këtë. Emigracioni këtu në Itali vetëm për këtë çështje është në një shkallë zemërimi. Kishte shpresë nga premtimet e kryeministrit, por tani i kanë humbur shpresat dhe është një çështje pothuajse e humbur. Megjithatë gjithmonë ka shpresë. Ne jemi gati me propozime, me institucionet ku punoj dhe përfaqësojmë të japim alternativat tona, gjithmonë nëse na kërkohet. Në të kundërt, diaspora do të veprojë në rrugë dhe mënyra të tjera. Po vjen dita që Diaspora do të marrë në dorë fatet e vendit e nuk do të jetë e largët. Çdo zgjedhje politike që do bëhet në Shqipëri do ketë prezencën e diasporës dhe kjo prezencë po afrohet gjithnjë e më shumë me anë të përfaqësive të saj. Me apo pa votim ne do të jemi prezent, pasi e shohim se në këto 30 vjet asnjë nuk po i merr në dorë çështjet e emigrantëve. Ne nuk do të tolerojmë më. Kjo është ajo që mund të shprehem për këtë çështje.
Për t’u bërë pjesë e grupit të “Gazeta Diaspora Shqiptare” mjafton të klikoni: Join Group dhe kërkesa do t’ju aprovohet menjëherë.
