Flora Andona Sallabanda, mësuese e gjuhës shqipe në Madrid, Spanjë, rrëfen për gazetën “DIELLI”, ruajtjen e identitetit, gjuhës, kulturës dhe traditës shqiptare në Spanjë nëpërmjet mësimit të gjuhës shqipe.
Nga Shqipëria në Spanjë
Unë u largova nga Shqipëria në mars të vitit 1997. Siç dihet, në atë periudhë situata u bë kaq e vështirë sa në Tiranë, ku unë jetoja, u vendos shtetrrethimi. Në atë periudhë bashkëshorti im kishte nënshtetësinë spanjolle meqenëse nëna e tij ishte me origjinë nga Spanja. Si pasojë e atyre rrethanave të krijuara, Qeveria spanjolle ju bëri thirrje të gjithë qytetarëve me nënshtetësi spanjolle që të linin Shqipërinë e të shkonin në Spanjë. Jo vetëm kaq, por nëpërmjet Ambasadës së Mbretërisë së Spanjës në Romë, u organizua dhe u bë i mundur largimi ynë. Duke qenë se bashkëshorti im kishte familje në Spanjë, duke filluar nga vitet 90 të shekullit të kaluar, ne vajtëm disa herë atje për të njojtur familjen e tij. Në këtë mënyrë ne patëm mundësi të njohim diçka nga jeta në atë vend. Natyrisht, të shkosh për vizitë në një vend tjetër dhe të jetosh atje, janë dy gjëra të ndryshme.
Shoqata “Petro Nini Luarasi, gjuha dhe kultura shqiptare në Spanjë”
Me kalimin e viteve dhe për faktin se unë në Shqipëri punova si mësuese, më lindi dhe po më piqej ideja që të bëja diçka në mënyrë që fëmijët e qytetarëve spanjollë me origjinë shqiptare që kanë lindur këtu, të kenë mundësi të mësojnë gjuhën shqipe dhe të njihen me kulturën shqiptare. Për të materializuar këtë ide dhe në mënyrë që të shërbente si bazë për çfarë mendoja për të ardhmen, krijova Shoqatën “Petro Nini Luarasi Gjuha dhe Kultura shqiptare në Spanjë”. Si hap i parë dhe brënda aktiviteteve që do të zhvillonte Shoqata, me ndihmën e pakursyer të ambasadorit të Shqipërisë këtu, Zotit Gazmend Barbullushi, në Nëntor të vitit 2019 hapëm shkollën e parë shqipe në Spanjë. Nga ana tjetër, me përkrahjen e Ministrisë së Diasporës, Qëndra e Botimeve për Diasporën na mundësoi dërgimin e materialeve shkollore të nevojshme për këtë fazë.
Mësimi i gjuhës shqipe në Spanjë
Proçesi mësimor është i ndërtuar mbi dy themele kryesore, mësimi i gjuhës shqipe duke përdorur si material bazë Abetaren dhe njohja e kulturës shqiptare nëpërmjet mësimit të vjershave dhe këngëve në shqip. Duke përdorur Abetaren, jemi përpjekur t´ju mësojmë fëmijëve jo vetëm se si shqiptohen gërmat në gjuhën shqipe por edhe fjalë të thjeshta të krijuara me ato gërmat të cilat ata mësojnë. Jemi përpjekur, gjithashtu, që ata të përpiqen të krijojnë fjali të thjeshta me fjalët e mësuara. Në kuadrin e kulturës shqiptare, në darkën e organizuar me rastin e festave të fundit të Vitit 2019, fëmijët kënduan këngë për Vitin e Ri dhe vallëzuan valle shqiptare. Këtë vit me rastin e 8 Marsit, ditës së mësuesit, organizuam një festë në selinë e shkollës. Fëmijët ishin protagonistët kryesorë të kësaj feste. Po kështu këtë vit, me rastin e ditës së Flamurit, u mblodhëm, përveç të tjerëve, me fëmijët e shkollës dhe kaluam një paradite të gëzueshme në parkun kryesor të Madridit. Situata e krijuar si pasojë e COVID-19, na detyroi që përkohësisht ta kemi të mbylluar dhe presim që autoritetet spanjolle të na lejojnë të vazhdojmë normalisht atë që nisëm në Nëntor të vitit të kaluar.
Shqiptarët në Spanjë
Hapja e shkollës u prit me entuziazëm nga prindërit e fëmijëve të lindur në Spanjë, të cilët me kënaqësi dhe dedikim filluan ti sillnin në shkollë. Përveç kësaj prindërit janë pjesëmarrës aktivë si në aktivitetet e lidhura me mësim dhënien ashtu dhe në ato që kanë të bëjnë me kulturën shqiptare. Grupmoshat e regjistruara janë nga 4 deri në 13 vjeç. Shoqëria spanjolle reagoi pozitivisht ndaj kësaj nisme. Në këtë kuadër autoritetet zyrtare të Njësisë Bashkiake Tetuán, na ofruan gratis një ambjent në qendrën e tyre kulturore. Shumë nga miqtë tanë spanjollë kanë dëshirë të mësojnë gjuhën shqipe, pavarësisht se e kanë të vështirë ta shqiptojnë atë, si dhe të njohin historinë dhe kulturën shqiptare. Roli dhe pesha në Spanjë e shqiptarëve është mjaft e vogël për faktin se komuniteti shqiptar, sipas të dhënave zyrtare, përbëhet nga më shumë se 3000 persona.
Një vlerësim për shqiptarët e Amerikës
Duke u bazuar në ato që unë di, Diaspora shqiptare ne SHBA është shembull për nivelin e organizimit dhe përkrahjes që ju ofron shqiptarëve. Shkollat për të mësuar shqip dhe aktivitetet e ndryshme që organizon përbëjnë garancinë e nevojshme për të mbajtur gjallë gjuhën dhe kulturën shqiptare. Po ashtu, për fëmijët e lindur atje, shërbejnë për tju kujtuar se rrënjët e familjeve të tyre ndodhen në Shqipëri.
