Butrint/ Italianët bëjnë zbulimin e papritur për epigrafet

E enjte, 28 Mars, 2024
E enjte, 28 Mars, 2024

Butrint/ Italianët bëjnë zbulimin e papritur për epigrafet

Një projekt për rizbulimin arkeologjik të qytetit antik romak të Butrintit, në Shqipëri ka nxjerë në dritë dhjetëra kalk të epigrafë që datojnë rreth një shekull më parë, kur në vend erdhën për herë të parë arkeologët italiane.

Një bashkëpunim i Universitetit të Bolonjës, Ministrisë së Jashtme dhe Bashhkëpunimit Ndërkombëtaq dhe Institutit të Arkeologjisë sës Tiranës dhe Parkut Kombëtar të Butrintit nisën në 2015-tën dhe që prej asaj kohe ka nisur një seri misionesh arkeologjike për rizbulime në këtë qytet të pasur të Epirit antik.

Pavarësisht nga kufizimet dhe vështirësitë për shkak të pandemisë puna nuk u ndal edhe këtë vit, dhe falë bashkëpunimit në distancë arkeologët shqiptarë ishin në gjendje të vizitonin gërmimet. Një rrethanë kjo që çoi studiuesit e Alma Mater bashkë me kolegët e universitetit të Macerata që kanë bashkëpunuar me këtë projekt për disa kohë, koordinuar nga Simona Antolini, për të përmirësuar punën e tyre në arkiva dhe për të gjetur këto dokumente që ishin harruar.

“Emocioni ishte i njëjtë me atë të një zbulimi arkeologjik”, thotë Enrico Giorgio, profesor në Departamentin e Historisë, Kulturës dhe Qytetërimit të Alma Mater që koordinon projektin.

“Këto janë gjetje delikate të përbëra nga letra përthithëse, e lagur dhe e hedhur mbi origjinal për të marrë një prodhim tredimensional të shkronjave të gdhendura mbi gur. Vlera e tyre është e madhe sepse dëshmon për gjendjen e ruajtjes së epigrafëve në kohën e zbulimit, duke na dhënë mundësinë të kthehemi pas në kohë dhe t’i lexojmë më mirë se sa mund t’i lexojmë sot”, vijon ai.


Këto dokumente të gjetura janë tashmë në Itali përmes Shkollës Arkeologjike Italiane të Athinës, dhe datojnë që nga koha e Luigi Maria Ugolini. Bëhët fjalë për një arkeolog që ka studiuar në Universitetin e Bolonjës dhe drejtoi misionin italian në Shqipëri që nisi në 1927 gërmimet për herë të parë në Butrint, bashkë me topografin Daio Roversi Monaco. Që nga ajo kohë arkeologët italianë kanë pasur një rol kyç në nxjerrjen në dritë të monumenteve të qytetit antik, sot Parku Kombëtar i Butrintit, një trashëgimi e UNESCO-s.

Duke nisur nga viti 2015, projekti arkeologjik italo-shqiptar po e rizbulon këtë histori, duke aplikuar në terren metodat dhe aftësitë e fituara gjatë një projekti tjetër të çmuar, ai i realizuar në të njëjtat vite si pjesë e projektit të Pompeit të Madh.

“Të jesh në gjendje të zbatosh metodat dhe aftësitë e fituara në Pompei, në Butrint ka provuar të jetë një mundësi e jashtëzakonshme për arkeologjinë italiane. Arkeologjia bashkëkohore është mësuar të bashkëpunojë me disiplinat shkencore dhe studentët tanë janë të trajnuar të përdorin lazerin dhe dronë pa humbur zakonin e studimit në Bibliotekë. Me këtë mënyrë ka pasur përpjekje të zbulohet kulla veneciane, kështjella osma e Ali Pashës dhe shumë monumente të tjera plot hijeshi, të cilat janë mbytur nga bimësia”, thotë Giorgia.

Një trashëgimi e çmuar historike e cila falë zbulimeve të kalkut të epigrafeve të Butrintit tani mund të pasurohet më tej.

Një projekt për rizbulimin arkeologjik të qytetit antik romak të Butrintit, në Shqipëri ka nxjerë në dritë dhjetëra kalk të epigrafë që datojnë rreth një shekull më parë, kur në vend erdhën për herë të parë arkeologët italiane.

Një bashkëpunim i Universitetit të Bolonjës, Ministrisë së Jashtme dhe Bashhkëpunimit Ndërkombëtaq dhe Institutit të Arkeologjisë sës Tiranës dhe Parkut Kombëtar të Butrintit nisën në 2015-tën dhe që prej asaj kohe ka nisur një seri misionesh arkeologjike për rizbulime në këtë qytet të pasur të Epirit antik.

Pavarësisht nga kufizimet dhe vështirësitë për shkak të pandemisë puna nuk u ndal edhe këtë vit, dhe falë bashkëpunimit në distancë arkeologët shqiptarë ishin në gjendje të vizitonin gërmimet. Një rrethanë kjo që çoi studiuesit e Alma Mater bashkë me kolegët e universitetit të Macerata që kanë bashkëpunuar me këtë projekt për disa kohë, koordinuar nga Simona Antolini, për të përmirësuar punën e tyre në arkiva dhe për të gjetur këto dokumente që ishin harruar.

“Emocioni ishte i njëjtë me atë të një zbulimi arkeologjik”, thotë Enrico Giorgio, profesor në Departamentin e Historisë, Kulturës dhe Qytetërimit të Alma Mater që koordinon projektin.

“Këto janë gjetje delikate të përbëra nga letra përthithëse, e lagur dhe e hedhur mbi origjinal për të marrë një prodhim tredimensional të shkronjave të gdhendura mbi gur. Vlera e tyre është e madhe sepse dëshmon për gjendjen e ruajtjes së epigrafëve në kohën e zbulimit, duke na dhënë mundësinë të kthehemi pas në kohë dhe t’i lexojmë më mirë se sa mund t’i lexojmë sot”, vijon ai.


Këto dokumente të gjetura janë tashmë në Itali përmes Shkollës Arkeologjike Italiane të Athinës, dhe datojnë që nga koha e Luigi Maria Ugolini. Bëhët fjalë për një arkeolog që ka studiuar në Universitetin e Bolonjës dhe drejtoi misionin italian në Shqipëri që nisi në 1927 gërmimet për herë të parë në Butrint, bashkë me topografin Daio Roversi Monaco. Që nga ajo kohë arkeologët italianë kanë pasur një rol kyç në nxjerrjen në dritë të monumenteve të qytetit antik, sot Parku Kombëtar i Butrintit, një trashëgimi e UNESCO-s.

Duke nisur nga viti 2015, projekti arkeologjik italo-shqiptar po e rizbulon këtë histori, duke aplikuar në terren metodat dhe aftësitë e fituara gjatë një projekti tjetër të çmuar, ai i realizuar në të njëjtat vite si pjesë e projektit të Pompeit të Madh.

“Të jesh në gjendje të zbatosh metodat dhe aftësitë e fituara në Pompei, në Butrint ka provuar të jetë një mundësi e jashtëzakonshme për arkeologjinë italiane. Arkeologjia bashkëkohore është mësuar të bashkëpunojë me disiplinat shkencore dhe studentët tanë janë të trajnuar të përdorin lazerin dhe dronë pa humbur zakonin e studimit në Bibliotekë. Me këtë mënyrë ka pasur përpjekje të zbulohet kulla veneciane, kështjella osma e Ali Pashës dhe shumë monumente të tjera plot hijeshi, të cilat janë mbytur nga bimësia”, thotë Giorgia.

Një trashëgimi e çmuar historike e cila falë zbulimeve të kalkut të epigrafeve të Butrintit tani mund të pasurohet më tej.

Një projekt për rizbulimin arkeologjik të qytetit antik romak të Butrintit, në Shqipëri ka nxjerë në dritë dhjetëra kalk të epigrafë që datojnë rreth një shekull më parë, kur në vend erdhën për herë të parë arkeologët italiane.

Një bashkëpunim i Universitetit të Bolonjës, Ministrisë së Jashtme dhe Bashhkëpunimit Ndërkombëtaq dhe Institutit të Arkeologjisë sës Tiranës dhe Parkut Kombëtar të Butrintit nisën në 2015-tën dhe që prej asaj kohe ka nisur një seri misionesh arkeologjike për rizbulime në këtë qytet të pasur të Epirit antik.

Pavarësisht nga kufizimet dhe vështirësitë për shkak të pandemisë puna nuk u ndal edhe këtë vit, dhe falë bashkëpunimit në distancë arkeologët shqiptarë ishin në gjendje të vizitonin gërmimet. Një rrethanë kjo që çoi studiuesit e Alma Mater bashkë me kolegët e universitetit të Macerata që kanë bashkëpunuar me këtë projekt për disa kohë, koordinuar nga Simona Antolini, për të përmirësuar punën e tyre në arkiva dhe për të gjetur këto dokumente që ishin harruar.

“Emocioni ishte i njëjtë me atë të një zbulimi arkeologjik”, thotë Enrico Giorgio, profesor në Departamentin e Historisë, Kulturës dhe Qytetërimit të Alma Mater që koordinon projektin.

“Këto janë gjetje delikate të përbëra nga letra përthithëse, e lagur dhe e hedhur mbi origjinal për të marrë një prodhim tredimensional të shkronjave të gdhendura mbi gur. Vlera e tyre është e madhe sepse dëshmon për gjendjen e ruajtjes së epigrafëve në kohën e zbulimit, duke na dhënë mundësinë të kthehemi pas në kohë dhe t’i lexojmë më mirë se sa mund t’i lexojmë sot”, vijon ai.


Këto dokumente të gjetura janë tashmë në Itali përmes Shkollës Arkeologjike Italiane të Athinës, dhe datojnë që nga koha e Luigi Maria Ugolini. Bëhët fjalë për një arkeolog që ka studiuar në Universitetin e Bolonjës dhe drejtoi misionin italian në Shqipëri që nisi në 1927 gërmimet për herë të parë në Butrint, bashkë me topografin Daio Roversi Monaco. Që nga ajo kohë arkeologët italianë kanë pasur një rol kyç në nxjerrjen në dritë të monumenteve të qytetit antik, sot Parku Kombëtar i Butrintit, një trashëgimi e UNESCO-s.

Duke nisur nga viti 2015, projekti arkeologjik italo-shqiptar po e rizbulon këtë histori, duke aplikuar në terren metodat dhe aftësitë e fituara gjatë një projekti tjetër të çmuar, ai i realizuar në të njëjtat vite si pjesë e projektit të Pompeit të Madh.

“Të jesh në gjendje të zbatosh metodat dhe aftësitë e fituara në Pompei, në Butrint ka provuar të jetë një mundësi e jashtëzakonshme për arkeologjinë italiane. Arkeologjia bashkëkohore është mësuar të bashkëpunojë me disiplinat shkencore dhe studentët tanë janë të trajnuar të përdorin lazerin dhe dronë pa humbur zakonin e studimit në Bibliotekë. Me këtë mënyrë ka pasur përpjekje të zbulohet kulla veneciane, kështjella osma e Ali Pashës dhe shumë monumente të tjera plot hijeshi, të cilat janë mbytur nga bimësia”, thotë Giorgia.

Një trashëgimi e çmuar historike e cila falë zbulimeve të kalkut të epigrafeve të Butrintit tani mund të pasurohet më tej.