Të paktën 100 persona kanë humbur jetën dhe mbi 4 mijë të tjerë janë plagosur në shpërthimin e 4 gushtit pranë portit të Beirutut, kryeqytetin e Libanit.
Porti ishte vepër e inxhinierit Filip Shiroka, i cili projektoi skelën e portit të kryeqytetit libanez, që ishte nga më të mëdhatë në Lindjen e Mesme.
“Ajo që ne po shohim është një katastrofë e madhe,” tha kreu i Kryqit të Kuq të Libanit George Kettani për mediat lokale. “Ka viktima dhe të plagosur kudo”.
“Mbi 100 persona kanë humbur jetën e tyre. Ekipet tona janë ende duke zhvilluar operacione kërkimi dhe shpëtimi në zonat përreth,” shtoi Kryqi i Kuq i Libanit në një deklaratë zyrtare.
Shkaqet e shpërthimit dhe mënyra e nisjes së zjarrit nuk janë zbuluar ende.
Presidenti Michel Aoun tha se 2,750 ton nitrat ruheshin në mënyrë të pasigurtë në një depo për gjashtë vjet.
Nitrati i amonit ishte shkarkuar nga një anije e ndaluar në port në 2013, dhe më pas ishte ruajtur në depo.
Ai caktoi një takim urgjent të kabinetit për të mërkurën dhe tha se do të shpallë gjendjen e jashtëzakonshme dy-javore dhe periudhën e zisë për tre ditë nga e mërkura.
Qeveria do të lëshojë rreth 66 milion dollarë fonde të urgjencës për të përballuar situatën.
Shpërthimi vjen në një kohë të ndjeshme për Libanin, teksa përballet me krizën ekonomike dhe me krizën koronavirus. Tensionet janë gjithashtu të larta përpara verdiktit të së Premtes në një gjyq për vrasjen e ish-kryeministrit Rafik Hariri në 2005.
Kush ishte Filip Shiroka
Filip Shiroka u lind në Shkodër, më 3 gusht të vitit 1859. Mësimet fillestare i mori në shkollën françeskane të Shkodrës. Më vonë, një kohë ka punuar si libralidhës. Njëri nga mësuesit e tij ishte poeti i mirënjohur arbëresh, Leonardo De Martino (1830-1923), ndikimi i të cilit ndjehet jo vetëm në vargjet e Shirokës por edhe të Mjedës e të Fishtës. Poema e parë e botuar ishte All’Albania all’armi, all’armi ! (Në Shqipëri, në armë, në armë !), një poezi me theks luftarak kombëtar kushtuar mbrojtjes së Ulqinit, në kohën kur Fuqitë e Mëdha, pasi dështuan t’i jepnin Malit te Zi, Hotin e Grudën, vendosën t’ia kompensojnë me Ulqinin e Tivarin. Poezia kishte karakter mobilizues. Ai e shkroi në gjuhën italiane dhe e botoi në Obsservatore Cattolico të Milanos më 1878, në kohën e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit. Ashtu sikur edhe miku i tij nga Shkodra, Pashko Vasa, shkoi në Itali për të ndjekur studimet e larta. Si shumë intelektualë shqiptarë të shekullit të 19-të, Filip Shiroka e kaloi pjesën më të madhe të jetës së tij jashtë Shqipërisë.
Më 1881, pas shtypjes së Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, ai u vendos në Egjipt dhe Liban ku punoi si inxhinier në konstruksionin e hekurudhave. Aty kaloi pjesën më të madhe të jetës, u lidh me lëvizjen e emigrantëve shqiptarë dhe filloi të shkruante vjersha. Disa vjet punoi në Bejrut të Libanit, me përkrahjen e Pashko Vasës.
